Terwijl ik op 16 augustus omstreeks half zeven ’s-avonds met 2 broers in ons vakantieverblijf aan de Gouverneurstraat te Totness Coronie zat bij te praten over de wederwaardigheden van de dag, zagen we een brandweerman, friemelend aan zijn koppelriem, langs rennen over straat. Dat was grappig! Gelijktijdig merkte ik op mijn mobieltje dat ik een Whatsapp-bericht had ontvangen uit Nederland, waarin stond: waar logeer je? Er is brand in Totness Palace! Totness Palace ligt op nog geen 200 meter van ons vakantieverblijf verwijderd, en dan moet ik vanuit Nederland vernemen dat er brand is uitgebroken in Totness Palace. Doodgewoon eigenlijk: we’re living in a global world, is het niet?! Trouwens, ik heb sterkere staaltjes dan dit meegemaakt wat betreft snelle informatieuitwisseling tussen Nederland en Coronie.
Enfin! Ik keek nogmaals naar buiten en zag rookwolken opstijgen ter hoogte van Totness Palace. Ik pakte mijn camera en reed er met mijn 2 broers ernaartoe. 
Er had zich intussen al een grote menigte gevormd die toekeek hoe de tongen van vuur zich vergrepen aan het pand en naar de Brandweer die deed wat zij kon. De menigte bevond zich eigenlijk op onveilige afstand van de brand. Ik heb mij ook hieraan schuldig gemaakt door mij op een nog onveiliger positie te begeven, enkel om vanuit de goede positie te kunnen filmen, maar ik werd terecht teruggefloten door de brandweerlui. Ik heb geen enkele politieman gezien, maar ik twijfel er niet aan dat ze aanwezig waren! Wellicht waren ze zich er niet van bewust dat er een actieve openbare taak voor hen was weggelegd als handhavers van de openbare orde, zodat brandweerlui hun werk rustig konden uitvoeren.
Er was in feite geen enkele persoon aanwijsbaar, van wie je kon zeggen, dat hij/zij de algemene leiding had over Brandweer en Politie, bij deze calamiteit. In mijn column van 26 april jl. en ook in de periode van mevrouw Harriet Ramdien bepleitte ik dat een districtscommissaris (dc) feitelijk woonplaats behoort te hebben in zijn/haar ambtsdistrict. Hij/zij is de eerstaangewezen persoon om bij calamiteiten (rampen van welke aard dan ook, enz. enz) snel en adequaat op te treden en leiding te geven. Maar de huidige dc woont in Saramacca en is dus grappig genoeg tevens burgerkind van de burgervader van Saramacca.
Stel nou dat tijdens de brand door gasexplosies o.i.d. de zaak verder uit de hand was gelopen, terwijl er zoveel volk op de been was. Wie zou dan bij zo’n chaos sturend opdrachten en bevelen moeten geven in het belang van de openbare orde en de veiligheid van de burgers van Coronie?Is dat niet de dc?!
Ik citeer Bas Ahmadali, overheidsexpert decentralisatie in Suriname, over de taak van de districtscommissaris: als bestuursorgaan is hij qualitate qua vertegenwoordiger van de Regering, en ook van elk ministerie afzonderlijk in zijn district; voorts is hij Ambtenaar van de Burgerlijke Stand, Hulp-Officier van Justitie, Voorzitter van het Hoofdstembureau, Voorzitter van de Districtsraad, Hoofd van het Districtsbestuur en bovenal een burgervader, die waakt over de belangen van de burgers, zoals dat een goede huisvader betaamt, ongeacht zijn politieke, etnische en religieuze geaardheid. https://www.basahmadali.nl/?page_id=228.
“Geaardheid”in bovenstaande zin is in dit veband toch wel een te boute omschrijving van wat bedoeld wordt, maar goed, wij doen het er maar mee, want bij sommigen is het inderdaad “geaardheid” en daar kun je dus toch niets aan veranderen! Maar “een goed huisvader” verlaat zijn huis niet om elders te gaan wonen. Hij moet immers als goed huisvader in het huis woonachtig zijn en blijven, om bij calamiteiten sturend te kunnen optreden. Dc ben je niet slechts gedurende kantoortijd.
Ook bij zijn functie van Hulp-Officier van Justitie, hoort dat hij noodzakelijk woonachtig moet zijn in het district, opdat hij 24 uur per dag in staat zal zijn zaken persoonlijk en zorgvuldig te beoordelen. Zijn besluiten kunnen immers grote gevolgen hebben voor burgers, maar ook voor de handhaving van de openbare orde. Het is evenmin logisch, ja zelfs absurd, dat hij als vertegenwoordiger van de regering er geen hoofdverblijf heeft. Ik weet niet of dit onderwerp wettelijk geregeld is, zo niet dan zal men dit snel moeten regelen en elke dc moeten verplichten woonplaats te hebben in het district waar hij als zodanig is aangesteld. De inwoners van Nickerie of Saramacca zouden geen dc accepteren, die in een ander district gedomicilieerd is. Misschien moeten ze in Suriname enkele helikopter dc’s aanstellen.
Hetzelfde als hiervoor vermeld geldt voor de brandweercommandant. Hem heb ik niet gezien. Het is in Coronie algemeen bekend dat de brandweercommandant in Nickerie woont en slechts van maandag tot en met vrijdag in Coronie is. Ik kan niet verzekeren dat dit juist is, maar ik heb ook geen reden dit niet te geloven aangezien dit behoort tot de algemeen bekende feiten in Coronie. Echter, de Rode Haan kraait niet uitsluitend tussen maandag en vrijdag tussen 08.00 uur en 15.00 uur, maar ook buiten kantooruren en in het weekend. Brandweercommandant is een fulltime job net zoals het zijn van dc. Je moet 24 uur per dag klaar staan om op te treden.
Tijdens het blussen van de brand was er te weinig materiaal aanwezig. De arme brandweerlui hadden duidelijk geen ervaring met het blussen van complexe en grote branden als deze. Je kunt hen dat ook niet verwijten. Je gaat er ook niet van uit dat branden als deze zich in Coronie zouden kunnen voordoen. Toch is het de taak van de leiding van de Brandweer deze theoretische mogelijkheid niet uit te sluiten. Heel toevallig was er een ervaren brandweerman uit Paramaribo dat weekend in Coronie en kon hij zijn ervaring met stadsbranden inzetten door aanwijzingen te geven aan zijn Coroniaanse collega’s. Ik wil verder niet uitweiden over de brand zelf of de kundigheid van de Brandweer ter plekke. De brandweerlui hebben hun best gedaan!
Concluderend mag men gerust stellen dat de gebeurtenissen rond deze brand aantonen, waarom bepaalde strategische overheidsfunctionarissen hoofdverblijf in hun ambtsdistrict behoren te hebben, en waarom hun afwezigheid meer uitzondering dan regel moet zijn. Voorts zou het goed zijn als elke Coroniaanse brandweerman minimaal 2 maal per jaar gedurende 2 weken per keer, intensief stage zou lopen in Paramaribo.
Voorts zou de Brandweer in Coronie, bij wijze van brandpreventie, alle complexe gebouwen in Coronie, zoals ambtswoning dc, districtsecretariaat, logeergebouw, jeugdgebouwen, kerken, ziekenhuis, feestzalen, woningen groter dan ….m2, periodiek moeten controleren op brandveiligheid (verouderde bedrading of apparatuur, stroombelasting i.v.m. kortsluiting).
Wanneer er in mijn jeugd brand uitbrak in Coronie dan ging het om grasvelden in de Grote droge tijd: leuk uitje voor de gedetineerden die toen het brandweercorps van Coronie vormden. Maar brandbestrijding en brandpreventie zijn vandaag de dag serious business.
Herwin Hooplot