Koloniaal Nieuws- en Advertentieblad SURINAME Anno 1923. 75ste Jg. No. 53. Vrijdag 29 juni 1923
Brieven van Paulus.
Paulus mag de Vee opzichter Neumann niet 1/3
Coronie, 16—6—’23.
De Coroniaan is arm. En deze toestand zal voortduren, zoolang de menschen slapen. Coöperatie is het redmiddel, maar daarvoor zijn Coronianen nog niet rijp. Maar daarom mag dit idee niet worden prijsgegeven. Hameren moet men en vooral voorgaan, en het kan niet anders, het zal wel lukken. De Nederlandsche boerenbond is ook maar niet zoo uit den grond verrezen. De priesters en andere voorvechters hebben ook enorm veel moeite gehad met de achterlijke, stijfhoofdige boeren; maar nu na ongeveer 30 jaar is die een van de bloeiendste coöperatiën in Nederland. En kan dat ook niet in Coronie? Wel wis en zeker. Maar men moet op teleurstellingen voorbereid zijn. Want juist door die teleurstellingen komt men nader tot het doel.
De vee opzichter (Neumann, red coronie.eu) heeft nu een goed betalend baantje als agent voor de varkensverkoop in Paramaribo. Steeds meer en meer varkens worden hem afgeleverd. Maar het begin was moeilijk; doch de aanhouder wint. Doch bovenal moet men in zulke zaken zich het vertrouwen van den Coroniaan waardig maken. Het eigenbelang moet op den achtergrond, dan komt het wel terecht.
Wij hebben op het oogenblik een Commissaris dien open oog en oor voor de belangen van ons district heeft en wiens wensch en streven het is, het district weder tot bloei te brengen. Daarbij bezit ZEG (zijne edelgestrenge, red. coronie.eu) het vertrouwen en de liefde van de Coronianen. De leeraar Zschaschler is onvermoeid werkzaam. Pater de Kort is al eenigen tijd bezig en bezit het vertrouwen van zijne gemeenteleden. De wil is dus goed. Nu ook dan niets gespaard om het doel te bereiken!
De veestapel beteekent heusch niet veel. Het is een unicum als ge een stuk rundvleesch krijgt. En dit gebeurt wel eens als een os zijn nek gebroken heeft. Aan rasveredeling wordt zoo goed als niets gedaan. ‘n Leuk staaltje: wij zouden een goede rasstier van uit Paramaribo krijgen. Welnu, die stier kwam en bleek niets meer of minder te zijn dan een kruising door den landbouwer Schoenman alhier indertijd aan het landbouwdept. verkocht. Dus van Gouvernementswege wordt de familieteelt bevorderd. Op zoon manier krijgt men er natuurlijk de tuberculose niet uit. Ik hoop spoedig een brief over onze veeteelt te schrijven en wil het dus voor vandaag hierbij laten. Het voorland van Totness is zooals ik hoopte dan verkocht aan de Totnessbewoners ad f 60 per HA.
Er worden nog 2 series aangebracht. Ook is een koker aangelegd om vanuit het kanaal de perceelen te bevloeien. Het terrein is ongeveer 190 akkers groot. Pater de Kort, die zeker vreest voor afvalligen, heeft al vast eenige akkers aangevraagd; want immers de groote hinderpaal —bevloeiing — is door het Gouvernement nu uit den weg geruimd en hebben de Hernhutters vooral geen reden meer om in eene R.K. polder te planten. Het zou alleen jammer zijn indien de R.K. leden, hun Pater lieten zitten en zichzelven zoodoende weer een flinke klap gaven.
Onze koker —’n prachtstuk —nadert zijn voltooiing. Het is alleen jammer dat die zoo scheef ligt. Doch ingenieur Terlaak zal wel weten waarom hij zulks gedaan heeft. Ik ben geen deskundige en schrijf alleen maar wat mij als aesthetisch mensch opvalt en daarom zeg ik: de koker is leelijk voor het gezicht.
Onze kamppassie (zie noot onderin) wordt in orde gemaakt. Hopen wij dat nu aan al de misère ‘n einde komt. Ik kan u nog mededeelen dat na een zeer streng onderzoek, heeft uitgemaakt dat de anonieme briefschrijver tegen baas Van Ommeren een vuige lasteraar is en het ware te wenschen dat zoon sluipmoordenaar ontmaskerd werd. Want heusch het gaat toch niet aan om zoon hardwerker als van Ommeren is, te trachten broodeloos en oneerlijk te maken.
Over anonieme brieven ben ik het eens met U en vind dat ’n Bestuur zulke dingen maar in de snippermand moet deponeeren, wil het zijn prestige hoog houden.
Paulus.
noot coronie.eu: Kamppasie was de weg naar het strand naast het Totnesskanaal. Het werd zo genoemd vanwege de tallloze visserskampen (visiekampoe) langs die weg.